Z pozoru niewinni, łagodni i wręcz dobrotliwi. Chętnie wkradają się na nasze pola, łąki i przydroża. Wnikają do lasów, zarośli i parków. Do ogrodów często zapraszamy ich sami… Zwodzą nas niewinnym wyglądem, pięknym aromatem, łagodnością kwiatków, uwielbieniem pszczółek czy fikuśnymi owocami. Tymczasem to najeźdźcy, gorsi od Hunów i Tatarów, bo ci dokonawszy spustoszeń wracali, skąd ich wiatr przywiał; nasi bohaterowie zostają: zapuszczają korzenie, rozrastają się, zajmują coraz większe połacie i ani myślą ustąpić.To gatunki inwazyjne ! Jak sama nazwa wskazuje ich zamiar jest jasny: podbój ! W przyrodzie bowiem nie ma litości: jeśli coś ma sposobność pożreć inne coś – pożre bez wahania, jeśli może zagłuszyć, przytłamsić czy opanować – zrobi to, jeśli ma możliwość zająć jakieś miejsce – zajmie je. Przybysze z innych krajów, stref klimatycznych czy kontynentów „rozpychają się łokciami”, usiłując wyrugować nasze poczciwe, „stare” gatunki…
Na Nieborowskim Polu (Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Nieborów”) pojawiły się już forpoczty najeźdźców: kolczurka klapowana, nawłoć kanadyjska, niecierpek drobnokwiatowy, rdestowce, sumak octowiec i parę innych. W ubiegłym tygodniu (połowa sierpnia 2021) wydano wojnę kolczurce i nawłoci. Po całodniowym wyrywaniu uzbierano 8 przepastnych worów kolczurki; wycinanie nawłoci potrwa dobry tydzień. O skuteczności tych działań przekonamy się w roku przyszłym – czy uda się powstrzymać inwazję, stosując proste środki fizyczne?...
Postępowanie z gatunkami inwazyjnymi regulują przepisy unijne i krajowe: • (UE) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1143/2014 z 22 października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych, • (PL) Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody: Art. 120 ust. 1, w którym zabrania się wprowadzania do środowiska przyrodniczego oraz przemieszczania w tym środowisku roślin, zwierząt lub grzybów gatunków obcych. • (PL) Ustawa z dnia 11 sierpnia 2021 r. o o gatunkach obcych - która została 23 sierpnia podpisana przez Prezydenta. Lista gatunków inwazyjnych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej jest określona w rozporządzeniach wykonawczych Komisji (UE) nr: • 2016/1141 z 13 lipca 2016 r. • 2017/1263 z 12 lipca 2017 r. • 2019/1262 z 25 lipca 2019 r. Minister Środowiska określił w rozporządzeniu z dnia 9 września 2011 r. listę roślin, zwierząt i grzybów gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym. |
Oprac. OT BPK: K. Nowak i S. Pytliński. Fot. J. Kowalska, K. Nowak, S.Pytliński.
Poniżej fotorelacja z Nieborowskiego Pola.